Theo CEB: “Văn hóa học tập là văn hóa hỗ trợ tư duy cởi mở, khát khao tìm kiếm tri thức và chia sẻ kiến thức nhằm chinh phục mục tiêu và sứ mệnh của tổ chức".

Báo cáo từ Bersin chỉ ra rằng yếu tố quan trọng nhất thúc đẩy kết quả kinh doanh của doanh nghiệp là văn hóa học tập. Bởi văn hóa học tập giúp tổ chức của bạn trang bị đầy đủ các kỹ năng cần thiết cho tương lai. Hơn nữa, những công ty nuôi dưỡng hiệu quả mong muốn học hỏi của nhân viên sẽ có ít nhất 30% khả năng trở thành người dẫn đầu thị trường trong ngành trong một thời gian dài.

Thế giới, nền kinh tế và các lĩnh vực đời sống đang thay đổi nhanh chóng. Và doanh nghiệp buộc phải thích ứng và đáp ứng với hiện thực. Như Bates và Khasawneh đã viết, “... lợi thế cạnh tranh mấu chốt của các tổ chức nằm ở khả năng học hỏi và phản ứng nhanh với những thách thức từ cả môi trường bên trong và bên ngoài”.

Để duy trì và phát triển kỹ năng của nhân viên nhằm đáp ứng với bối cảnh hiện tại và tương lai, các tổ chức cần đặc biệt chú trọng tới hoạt động huấn luyện và đào tạo. Tuy nhiên, chỉ vậy là chưa đủ để nâng cao kỹ năng và thành tích của nhân viên lên một tầm cao hơn bởi không phải tất cả kiến thức và kỹ năng đều được trình bày và tiếp thu đúng cách thông qua đào tạo.

Do đó, tổ chức cần tạo ra một nền văn hóa học tập để nhân viên có thể thường xuyên chia sẻ, tiếp thu và tạo ra kiến thức và kỹ năng.

1. Cơ hội học tập thường xuyên

Các cơ hội học tập thường xuyên nên được thiết kế xoay quanh công việc của nhân viên nhằm giúp họ trực tiếp học tập liên tục thông qua thực tế công việc. Ví dụ, khi nhân viên mới gia nhập startup, bạn có thể làm mẫu công việc và yêu cầu nhân viên tham gia hoặc theo dõi. Nhân viên mới cũng có thể học hỏi và làm theo các nhân viên kỳ cựu khác bất cứ khi nào có cơ hội trong quá trình làm việc về sau này dưới sự khuyến khích của tổ chức.
‍
‍Đáng buồn thay, ngay cả khi các nhà quản lý hiểu tầm quan trọng của việc học hỏi — ít nhất là trên lý thuyết — họ thường quan tâm nhiều hơn đến việc thúc đẩy kết quả và thành tích ngắn hạn. Khi ấy, quản lý và đội nhóm sẽ không có đủ thời gian để học tập: theo Bersin, trong 700 tổ chức được khảo sát, nhân viên chỉ có trung bình 24 phút mỗi tuần để học một cách chính thức (formal learning).

Do đó, bạn cần ghi nhận và khen thưởng những nhân viên có ý thức học tập và thể hiện tư duy phản biện, đặc biệt là khi họ dám lên tiếng để thách thức những gì vốn có. Chỉ khi ấy, tổ chức của bạn mới sẵn sàng để sáng tạo và đổi mới.

2. Thúc đẩy trao đổi và đối thoại

Văn hóa tổ chức trong startup của bạn cần tạo điều kiện cho việc đặt câu hỏi, phản hồi và thử nghiệm. Để đạt được điều này, nhân viên cần không ngại xung đột, có khả năng tìm hiểu, đặt câu hỏi và phản hồi, cũng như biết cách lắng nghe. Họ cũng cần có kỹ năng lập luận để thể hiện quan điểm của bản thân một cách thuyết phục.

Vì vậy, bạn không nên tránh việc đưa ra phản hồi thẳng thắn cho nhân viên chỉ vì sợ đánh mất hòa khí trong đội nhóm. Làm sao startup có thể phát triển khi nhân viên không nhận thức được hạn chế và bằng lòng với chính mình? Chỉ khi hiểu được bản thân cần trau dồi trên một số khía cạnh nhất định, nhân viên mới có tính tò mò và có động lực để học hỏi.

‍3. Học hỏi theo nhóm thông qua cộng tác

Cũng giống như khi làm việc, nhân viên nên được khuyến khích học theo nhóm để tiếp cận với nhiều lối tư duy khác nhau của đồng nghiệp. Khi ấy, cùng một nội dung học, có thể nhân viên sẽ học tập hiệu quả hơn nhiều.

Vì vậy, đừng quên đề cao và khen thưởng tinh thần cộng tác trong học tập và phát triển của nhân viên.
‍
4. Hệ thống nắm bắt và chia sẻ kiến thức

Bạn cần đảm bảo học tập được tích hợp với công việc hàng ngày của startup, và công nghệ có thể giúp bạn làm được điều này. Dù là áp dụng công nghệ cao như hệ thống quản lý học tập hay các công nghệ đơn giản hơn, startup cần khuyến khích hoạt động học tập xuyên suốt trải nghiệm nhân viên, từ nhập môn, đào tạo cho đến các công việc hàng ngày.

5. Trao quyền cho nhân viên để hướng tới tầm nhìn chung

Hãy trao cho nhân viên một phần quyền quyết định trong trải nghiệm học tập của bản thân, miễn là họ hiểu rõ mục tiêu của tổ chức và nhiệm vụ của mình. Các thành viên trong startup có thể tự đưa ra các nội dung học tập cần thiết cho bản thân và tìm kiếm các khóa học phù hợp. Khi ấy, nhân viên sẽ có động lực và trách nhiệm hơn.

6. Kết nối nhân viên với môi trường xung quanh

Nhân viên cần hiểu được những gì họ đã học giúp ích cho công việc của họ và startup như thế nào. Vì vậy, hãy phản hồi và cung cấp thông tin quan trọng này cho nhân viên để giúp họ điều chỉnh hoạt động học tập của bản thân.

7. Lãnh đạo làm gương

Lãnh đạo cần làm gương và hỗ trợ việc học tập trong tổ chức. Vậy lãnh đạo của bạn có đang học không? Quản lý có đang rèn luyện năng lực, kỹ năng lãnh đạo và tư duy chiến lược không? Hành vi của người lãnh đạo — đặc biệt là những thói quen hàng ngày — ảnh hưởng rất lớn lên hành vi và thành tích của đội nhóm.

Vì vậy, hãy đề cao tinh thần học tập và trí tò mò trong đội ngũ lãnh đạo và quản lý startup. Nếu muốn nhân viên trở nên sáng tạo và đột phá, bạn chớ nên tư duy theo lối mòn và bằng lòng với thực tại.

1. Khuyến khích nhân viên thành tích cao chia sẻ kiến thức

Tại Google, 80% tất cả các khóa đào tạo đều được thực hiện giữa nhân viên với nhân viên, hay còn được gọi là “g2g” (Googler-to-Googler). Mạng lưới giảng dạy tình nguyện này gồm hơn 6.000 nhân viên của Google sẵn sàng dành thời gian của họ nhằm giúp đồng nghiệp học hỏi và phát triển. Các tình nguyện viên có thể tham gia theo nhiều cách khác nhau, chẳng hạn như trực tiếp giảng dạy các khóa học, huấn luyện 1:1 hoặc thiết kế tài liệu học tập. Khi ấy, cả người học và người dạy đều học được rất nhiều điều. Bạn cũng có thể áp dụng ý tưởng này cho startup của mình.

Nhưng tuyệt đối đừng chỉ dựa vào hoạt động này khi triển khai các chương trình học tập. ‍Trên hết, văn hóa tổ chức và đội ngũ lãnh đạo cần hỗ trợ và đề cao hoạt động học tập và phát triển trong startup.

2. Không ăn mừng thất bại, ăn mừng các bài học từ thất bại đó

Cả thành công và thất bại đều dạy startup những bài học quan trọng. Jurgen Appelo từng chia sẻ rằng: ta học được nhiều nhất khi tỷ lệ thất bại là 50%. Hay nói cách khác, đó là khi ta không thể dự đoán được mình sẽ thành công hay thất bại.

Một tổ chức đề cao học tập không nên đặt ra mục tiêu giảm thiểu tối đa thất bại, cũng không nên khuyến khích thất bại một cách không chừng mực, mà phải hành động nhằm mục đích tối đa hóa hiểu biết về những vấn đề mấu chốt và thông tin quan trọng. Do đó, đừng lạc quan mù quáng mỗi khi startup vấp ngã. Thay vì vậy, bạn chỉ có thể (và nên) chúc mừng sự kiện này khi đó là thất bại có chủ đích nhằm thử nghiệm và nghiệm thu những bài học quý giá.

3. Tạo ra môi trường khuyến khích học tập

Nhiều tổ chức cho rằng việc đào tạo nhân viên không phải trách nhiệm của họ, và hình thức đào tạo hiệu quả nhất là tự học và tổ chức không thể thay nhân viên làm điều này. Nhưng không, trách nhiệm và nhiệm vụ của tổ chức không phải là đào tạo nhân viên, mà là tạo ra môi trường và cơ hội nhằm khuyến khích tối đa hoạt động học tập.

Hãy tham khảo một số ý tưởng sau đây: