Tổ chức của bạn đã được thiết kế để nhất quán với chiến lược kinh doanh chưa?

> Xem toàn bộ tài nguyên quản trị nguồn nhân lực

Một chiến lược kinh doanh tốt sẽ giúp doanh nghiệp của bạn khác biệt so với doanh nghiệp đối thủ. Và để biến tầm nhìn này thành hiện thực, bạn cần xây dựng những năng lực tổ chức cần thiết.

Năng lực tổ chức là tổng hòa của các kỹ năng, khả năng, và chuyên môn (expertise) mà tổ chức của bạn có. Chúng hình thành nên đặc trưng (identity) và tính cách riêng (personality) của từng doanh nghiệp mà nhà đầu tư, khách hàng, nhân viên khi nghe đến tên doanh nghiệp hình dung ngay được doanh nghiệp đó làm gì, giỏi về lĩnh vực nào. Do đó, bạn cần hiểu rõ năng lực hiện tại của tổ chức và khoảng trống năng lực nhằm đạt được kết quả đã đề ra trong chiến lược. Hãy lưu ý rằng năng lực tổ chức là khái niệm thuộc cấp độ toàn tổ chức, chứ không giới hạn ở từng cá nhân. Để triển khai năng lực sáng tạo (innovation), doanh nghiệp cần phối hợp các bộ phận Nghiên cứu và phát triển, Phân tích khách hàng, Marketing, Phát triển sản phẩm, v.v. Hoặc thậm chí bạn cần xây dựng các chuyên môn mới mà tổ chức của bạn chưa có để đảm bảo thực thi chiến lược thành công.

Mỗi chiến lược kinh doanh sẽ đòi hỏi doanh nghiệp đánh giá và xây dựng một bộ năng lực tổ chức riêng biệt. Để thành công, bạn phải làm điều này tốt hơn đối thủ.

Tham khảo cách đánh giá năng lực tổ chức tại đây.

Chuyển chiến lược khác biệt hóa thành năng lực tổ chức

Ưu tiên những công việc chiến lược

Không phải mọi công việc trong tổ chức đều có giá trị như nhau. Có những công việc chiến lược giúp tổ chức tạo ra $5 với chỉ $1 vốn. Tuy nhiên, có những “công việc thường nhật” — chúng không đóng góp hoặc đóng góp rất ít giá trị cho sản phẩm cuối cùng. Nhiệm vụ của bạn là xem xét vai trò của từng đầu việc với chiến lược mới khi doanh nghiệp lên kế hoạch phân bổ nguồn lực. Bạn không thể đầu tư dàn trải cho mọi công việc trong tổ chức. Hay nói cách khác, những công việc chiến lược cần được tập trung về mặt nguồn lực hơn cả.

Việc định nghĩa công việc chiến lược và công việc thường nhật cũng không hề dễ dàng. Khi chiến lược kinh doanh mới được giới thiệu, có khi những công việc thường nhật trước đây sẽ nắm giữ vai trò chiến lược và ngược lại. Bạn cần lưu ý điều này nhé.

Phân bổ đúng nguồn lực và thẩm quyền quyết định cho đúng người

Rất nhiều tổ chức mắc lỗi sai khi thiết kế quản trị — quy trình nhằm xác định ai là người chịu trách nhiệm đưa ra quyết định và phân bổ nguồn lực. Hai lỗi sai phổ biến là thiết kế quá phức tạp hoặc quá mơ hồ, do đó không mang lại hiệu quả. Để một chiến lược được thực thi hiệu quả, quyền đưa ra quyết định và quyền kiểm soát ngân sách cần được giao phó cho đội ngũ lãnh đạo một cách phù hợp. Một nhà lãnh đạo chịu trách nhiệm trước kết quả nhưng không có thẩm quyền, hoặc có thẩm quyền nhưng không có quyền quyết định về nguồn lực, hoặc có quyền quyết định về ngân sách nhưng không có quyền quyết định về nguồn lực, thì việc đưa ra quyết định rồi cũng sẽ phụ thuộc vào lãnh đạo cấp cao hơn. Khi đó, quyết định được đưa ra thoạt tưởng sẽ an toàn dựa trên mặt lý thuyết, nhưng sẽ rất khó để thực thi trên thực tế bởi chúng được đưa ra dưới góc độ quá xa vời so với người triển khai.

Vì vậy, hãy giao phó quyền quản lý các ưu tiên chiến lược cho các nhà lãnh đạo nắm giữ trách nhiệm triển khai tương ứng.

Loại bỏ những quy trình làm việc và nguyên tắc quản trị không còn phù hợp

Chiến lược mới thường đặt ra những yêu cầu về nguyên tắc quản trị mới, và khi đó những quy trình và chuẩn mực hành vi trước kia sẽ không còn phù hợp. Giống như những lớp giấy dán tường trong một ngôi nhà cũ vậy, đôi khi bạn cần phải gỡ chúng xuống để nhường chỗ cho một phong cách trang trí nội thất mới. Lãnh đạo không chỉ cần đặt ra các nguyên tắc quản trị mới phù hợp, mà còn phải loại bỏ các quy trình làm việc và nguyên tắc quản trị không còn giúp ích cho chiến lược. Nếu không, những xung đột không đáng có sẽ xảy ra trong quá trình thực thi.

Đừng để văn hóa cản trở chiến lược

Có lẽ bạn cũng từng nghe qua nhận định sau: “Văn hóa hạ đo ván chiến lược” (culture eats strategy for breakfast). Nhưng theo quan điểm của chúng tôi, văn hóa là một yếu tố để đảm bảo chiến lược được thực thi thành công. Rất có thể những giá trị văn hóa hiện tại của doanh nghiệp bạn là sản phẩm của các chiến lược trong quá khứ. Nếu tổ chức của bạn muốn nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo và coi đó là mục tiêu chiến lược, bạn phải từ bỏ văn hóa coi trọng sự tỉ mỉ, chính xác. Bởi chúng đã định hình hành vi của con người trong tổ chức, thậm chí khiến mọi nhân viên có thói quen phân tích quá mức và không dám chấp nhận rủi ro — những phẩm chất cản trở tinh thần đổi mới. Và để văn hóa có thể thúc đẩy mạnh mẽ chiến lược, bạn phải đưa những mô thức tư duy (mindset) và hành vi phù hợp vào mọi quyết định của tổ chức.

Xây dựng cấu trúc tổ chức cho phép doanh nghiệp thích ứng linh hoạt

Rất nhiều nhà lãnh đạo cho rằng một sơ đồ tổ chức tốt cần chuẩn xác và cụ thể đến từng chi tiết. Nhưng trước những thay đổi từ bên ngoài, thiết kế này nhanh chóng trở nên lỗi thời và trì trệ. Do đó, khi thiết kế cấu trúc doanh nghiệp phục vụ cho chiến lược mới, bạn cần đảm bảo cấu trúc có tính linh hoạt nhằm giúp doanh nghiệp nhanh chóng ứng biến trước những thay đổi, thách thức và cơ hội từ thị trường, đối tác và nguồn nhân lực. Khi đó, các bộ phận trong tổ chức không bị đóng khung trong những công việc nhất định mà luôn sẵn sàng phối hợp với nhau một cách linh hoạt nhằm tìm ra giải pháp trước những biến động bên ngoài.

Để tăng xác suất thành công của chiến lược kinh doanh, hãy nhất quán thiết kế tổ chức với chiến lược. Thay vì chỉ điều chỉnh mục tiêu và các chỉ số đo lường sự thành công, doanh nghiệp cần hiểu đúng về khái niệm “nhất quán” qua việc nhìn nhận, tác động vào mọi yếu tố cần thiết của tổ chức để thúc đẩy việc hiện thực hóa chiến lược. Khi đó, nhân viên và đối tác sẽ thực sự tin tưởng vào tầm nhìn của bạn, thay vì hoài nghi về mức độ khả thi của chiến lược khi được triển khai trong thực tế.